Project Detail

Gebouwfunctie

Projectsoort

Projectgrootte

circa 7.800 m² bvo

Periode

2023 - heden

Medewerkers

De Koninklijke Bibliotheek (KB), de nationale bibliotheek, werkt samen met het Rijksvastgoedbedrijf aan de realisatie van een hypermodern, innovatief boekenmagazijn, waarin het gedrukte en geschreven erfgoed van Nederland vanaf 2028 duurzaam en veilig kan worden bewaard.

De collectie bestaat uit meer dan 120 kilometer aan boeken, tijdschriften en kranten. In totaal gaat het om zo’n 4,5 miljoen objecten: 3.5 miljoen boeken, ruim 700.000 mappen met tijdschriften, meer dan honderdduizend banden met dagbladen en duizenden bijzondere items. Wekelijks groeit de collectie met gemiddeld tien meter.

Nieuwbouw voor het magazijn gewenst
Nu bevindt de collectie zich nog aan het Prins Willem Alexanderhof in het centrum van Den Haag. Nieuwbouw is noodzakelijk omdat het huidige, veertig jaar oude magazijn niet meer aan de kwaliteitseisen voor veilige bewaaromstandigheden voldoet. De bedoeling is om de bibliotheek en het magazijn van elkaar te scheiden. Daarvoor wordt het gebouw met de publieksfuncties gemoderniseerd en voor de unieke collectie wordt een nieuw innovatief magazijn gebouwd in de Harnaschpolder in de gemeente Midden-Delfland. Na ingebruikname van het magazijn zal het vervoer van de boeken, tijdschriften en kranten van en naar het centrum van Den Haag plaatsvinden met e-voertuigen.

Gebruik robots
Veilige opslag vormt het uitgangspunt voor het boekenmagazijn. Het magazijn wordt volledig geautomatiseerd. Boeken, tijdschriften en kranten komen in containers op stellingen van veertien meter hoogte te staan. Computergestuurde robots verzorgen voor het ophalen en terugzetten van de aangevraagde items. Bibliotheken in het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen en Zwitserland gebruiken al dergelijke robots.

Bescherming collectie met een goed binnenklimaat
Zuurstofarme opslag - door het inblazen van droge stikstof daalt het zuurstofgehalte naar 13% - voorkomt het ontstaan van brand en doet de oxidatie van cellulose houdende boeken afnemen. Een goed geïsoleerd, luchtdicht gebouw zorgt voor een stabiel binnenklimaat dat langzaam meebeweegt met de buitentemperatuur, zonder dat inzet van een klimaatinstallatie met een hoog energiegebruik noodzakelijk is. Daarnaast is aan de bescherming tegen overstromingen gedacht. Gezien de lage ligging van de polder is de begane vloer van het gebouw 2 meter verhoogd.

Bij de bouw wordt bijvoorbeeld rekening gehouden met extreme hitte en zware regenval, zodat de collectie de komende eeuwen veilig is.

Samenwerking
Architectenbureau Office Winhov verzorgt het ontwerp van magazijn en voorgebouw met kantoorruimte voor de medewerkers en laad- en losstations. Het geheel krijgt een duurzaam, energie-neutraal karakter. De buitengevel krijgt een ‘golving’ als bij een geopend boek. We kijken uit naar een mooie samenwerking met architect Office Winhov BV, Buro Happold en SmitsRinsma.

Advies ZRi
ZRi adviseert bij de ontwikkeling van het complex over bouwfysica, akoestiek, brandveiligheid en duurzaamheid. Het boekenmagazijn is een uniek gebouw. Er wordt fundamenteel afgeweken van de gebruikelijke brandveiligheidseisen. De bij magazijnen gebruikelijke compartimentering blijft achterwege. Ook verdraagt de collectie geen toepassing van een sprinklerinstallatie. Uitgangspunt is dat door zuurstofarme opslag nooit brand kan uitbreken. De gelijkwaardigheid van deze oplossing gaat door ons worden aangetoond en afgestemd met de brandweer.