Didam, een jaar later...

22 november 2022

Veel gemeenten zaten eind november 2021 met de handen in het haar. De Hoge Raad had zojuist uitspraak gedaan in het cassatieberoep in de ‘Didam-zaak’. Ondertussen is het een jaar later en weten we al meer. Het is een uitspraak met een grote impact. De nieuwe werkwijze die daaruit voortvloeit biedt echter ook kansen!

Didam-zaak
Voor wie de ‘Didam-zaak’ niet kent een hele korte samenvatting. Centraal stond de vraag of een gemeente een-op-een grond mag verkopen. ‘Nee’ was het antwoord van de Hoge Raad (tenzij…). Tot dat moment was een-op-een grondverkoop niet ongebruikelijk, maar dat was in strijd met het gelijkheidsbeginsel. Met een-op-een verkoop werden andere (potentiële) gegadigden immers buitengesloten. Er moesten dus gelijke kansen worden gecreëerd voor al die (potentiële) gegadigden.
Waar de impact van de uitspraak eerst nog wat onduidelijk was raakt die steeds meer uitgekristalliseerd. De recent verschenen handreiking (https://vng.nl/nieuws/handreiking-over-gronduitgifte-na-didam-arrest) helpt daarbij, onder meer met een praktisch stappenplan. De grenzen blijven echter nog vaag. Veel jurisprudentie gaat ook over gemeenten die die grens opzoeken. De ene keer is de conclusie van de rechter dat het net wel kan, en de andere keer niet.

Kansen
Zoals al aangegeven biedt de nieuwe werkwijze ook kansen. Een openbare selectieprocedure kan leiden tot meerwaarde waarmee geen rekening was gehouden. Zo’n procedure kan de creativiteit van de markt activeren, met vaak hele verrassende uitkomsten, zowel kwalitatief als financieel. Eén en ander vraagt wel om een uitgekiende invulling van zo’n procedure. Net als bij aanbestedingen is proportionaliteit van belang. Stel vragen die ertoe doen en niet louter tijd van partijen vragen. En een bijkomend voordeel is dat met zo’n procedure de grenzen van wanneer een een-op-een verkoop nog wel net mag niet worden opgezocht. De kans dat tijd verloren gaat in weer een nieuwe rechtszaak over Didam wordt zodoende verkleind.

Wilt u meer weten over grondverkoop, gebiedsontwikkelingen of ontwikkelcompetities, neem contact op met Arnold Groeneveld.