Er is weer een jaar voorbij. Dat betekent dat TenderNed de openbare dataset weer aangevuld heeft. Welke trends halen wij daaruit en wat verwachten wij voor het komende jaar?

Significant lager aantal aanbestedingen dan een jaar geleden
Het totale aantal aanbestedingen was in 2022 met ca. 9.000 opvallend lager dan in 2021, toen er bijna 11.000 aanbestedingen aangekondigd zijn. Waar 2021 een record in positieve zin was, was 2022 dat in negatieve zin. Dat dit ook snel weer kan omslaan hebben we in 2020 gezien, toen een laagterecord in 2019 direct door een hoogterecord werd opgevolgd (zie grafiek 1). Wat verder opvalt is het relatief hoge aantal leveringen in 2022. Maar liefst 27% van het aantal aanbestedingen betrof een levering, terwijl het langjarige gemiddelde 24% is. Dat ging in 2022 ten koste van het aantal diensten. De werken kwamen in 2022 precies op het langjarige gemiddelde uit van 11%.

Voor welke soort aanbesteding kiezen aanbesteders?
Als we inzoomen op de werken dan blijven de openbare en niet-openbare procedure stuivertje wisselen. Was in 2021 de niet-openbare procedure nog het vaakst toegepast, dan was dat in 2022 weer de openbare procedure. Wat verder opvalt is dat de bijzondere procedures (concurrentiegerichte dialoog, mededingingsprocedure met onderhandeling en het innovatiepartnerschap) nog steeds heel beperkt toegepast worden; bij 6% van alle aanbestedingen van werken. De concurrentiegerichte dialoog heeft met 4% wel een stabiel en substantieel marktaandeel verworven. Dat geldt in mindere mate voor de mededingingsprocedure met onderhandeling met 2%. Daarnaast blijft het zo dat de concurrentiegerichte dialoog dé bijzondere procedure is in de klassieke sectoren en de mededingingsprocedure vooral toegepast wordt in de speciale sectoren. Het innovatiepartnerschap blijft echt een uitzondering.

Wat tot slot opvalt is de sterke opkomst van het aantal ‘aankondigingen in het geval van vrijwillige transparantie vooraf’ (zie grafiek 2). Van 161 keer in 2016 naar 597 keer in 2022. Gedacht kan worden aan een relatie met het Didam-arrest, maar de trend laat al langer een stijging zien. Het lijkt er dus op dat meer en meer gezocht wordt naar uitzonderingen én transparantie daarover.

Onze verwachting voor 2023
En wat betekenen al deze trends voor 2023? De factoren die dat bepalen zijn toch vooral extern. De stijgende prijzen, de schaarste aan vakmensen en materialen etc. Voor de werken betekent dit dat wij geen abrupt herstel verwachten, mede gezien de sterke teruggang in de aanbesteding van diensten in 2022. Pas na een stijging daarvan, verwachten wij ook weer een stijging van de werken, hoewel de aan werken gerelateerde diensten natuurlijk slechts een deel uitmaken van het totaal aan diensten. De marktomstandigheden lenen zich verder voor het wat vaker toepassen van bijzondere procedures bij de aanbesteding van werken. Dat is echter vooral een kans die wij signaleren.

Meer weten over aanbesteden van werken en diensten?
Wilt u meer weten over het aanbesteden van werken en aan werken gerelateerde diensten in de huidige markt? Neem dan contact met op met Arnold Groeneveld.

• DEEL OP